Na przestrzeni ostatnich lat świadomość przestrzenna zarówno lokalnych władz, jak i samych mieszkańców znacznie wzrosła. Wielu z nas zaczęło zauważać, iż nadmiar reklam, a co za tym idzie chaos reklamowy, stanowią coraz większy problem urbanistyczny, który ma bezpośredni wpływ na to jak czujemy się we własnych miastach.
Dzięki tzw. ustawie krajobrazowej, po latach starań, samorządy w końcu uzyskały narzędzia, za pośrednictwem których mogą porządkować swoje przestrzenie. Jednym z nich jest tzw. kodeks krajobrazowy. W jego ramach gmina ustalić można szczegółowe wytyczne dotyczące umiejscowienia oraz wyglądu reklam w przestrzeni miasta. W procesie tym bardzo pomocne jest badanie opinii mieszkańców za pośrednictwem geoankiety.
Odkąd w 2015 weszła w życie ustawa krajobrazowa, w ramach wsparcia przy tworzeniu kodeksów krajobrazowych, zrealizowaliśmy przy współpracy z Bartoszem Poniatowskim z firmy Miasto: Projekt, dwa badania opinii i oczekiwań mieszkańców w zakresie tego jak z ich perspektywy mają wyglądać zasady umiejscowienia reklam w danej gminie. Obecnie wspieramy merytorycznie proces tworzenia kodeksu krajobrazowego w Świdniku, gdzie prowadzone są prace nad stworzeniem lokalnego kodeksu krajobrazowego.
W ramach projektu przygotowaliśmy geoankietę, której celem jest zbadanie opinii mieszkańców, a następnie analiza przestrzenna zebranych danych. Mieszkańcy Świdnika mogą wskazywać konkretne miejsce występowania reklam, obiektów małej architektury oraz ogrodzeń, które oceniają pozytywnie lub negatywnie. To pozwala nam na identyfikację obszarów, na których problem jest szczególnie obecny. Mieszkańcy mogą także zasugerować jakie obszary powinny być objęte silniejszymi formami ochrony. Dane te wspomogą projektanta kodeksu w ustaleniu granic stref o różnym poziomie regulacji. Przedsiębiorcy z kolei mogą oznaczać miejsca prowadzenia swoich działalności oraz zapotrzebowania na reklamy w przestrzeni publicznej. Pozwoli to na opracowanie zapisów, pozwalających na lokalizację nośników reklamowych w miejscach, w których są szczególnie potrzebne.
W związku z tym, iż proces tworzenia kodeksu krajobrazowego dotyczy bezpośrednio kwestii przestrzennych, geoankieta jest idealnym narzędziem do badań opinii publicznych. Jej funkcjonalności, które pozwalają na analizy przestrzenne, są w tym przypadku bardzo pomocne i znacznie bardziej skuteczne niż standardowe formy prowadzenia konsultacji.
Mamy nadzieję, że z czasem coraz więcej gmin decydować będzie się na wprowadzenie kodeksów krajobrazowych, a przestrzenie naszych miast będą systemowo porządkowane. Choć nie jest to łatwy proces, to jesteśmy pewni, iż takie narzędzia jak geoankieta są w stanie go ułatwić i przyspieszyć.